Taylor Swift komt uit het niets met album ”folklore”

Afbeelding
Afbeelding kan het volgende bevatten: een of meer mensen, buiten en close-up
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding

Nog geen jaar na de verschijning van Taylor Swifts zevende album Lover hadden we van alles verwacht. Een muziekvideo vooor Cruel Summer of Cornelia Street, een singlecampagne rond Miss Americana & The Heartbreak Prince rond de tijd van de presidentsverkiezingen, een huwelijksaankondiging, een duet met Katy Perry, een remix met Post Malone of Nicki Minaj, een deluxeversie van Lover, teasers voor het opnieuw opnemen van haar eerste zes albums… we hadden van alles verwacht, en ook een beetje op van alles gehoopt toen eenmaal bleek dat haar festivaltournee deze zomer door de coronacrisis moest worden afgeblazen. Maar dat de inmiddels dertigjarige zangeres, die vorig jaar in het door critici afgebrande Cats speelde en begin dit jaar haar Sundance-documentaire Miss Americana uitbracht, plotseling en zonder enige waarschuwing of hint met een geheel nieuw album zou komen… dat had niemand óóit kunnen voorspellen. De aankondiging kwam vanochtend na wat radiostilte en joeg het leger van Swifties een soort halve hartstilstand in, waar we inmiddels nog niet van zijn bekomen. Want… wat is er in gódsnaam gebeurd?

Taylor is nog nooit zo persoonlijk, open en kwetsbaar geweest als sinds haar reputation-tour in 2018. Ze maakte ruim dertien jaar geleden naam voor zichzelf als countryprinses met haar debuut Taylor Swift en haar tweede album FEARLESS en brak door met hits als Love Story, You Belong With Me, Our Song en Teardrops On My Guitar. Maar met dat succes kwamen ook strubbelingen: critici vonden dat haar oprechte karakter een masker was en schreven haar hits toe aan mannelijke producers en songwriters, want een meisje alleen kon dat nooit bereiken. Taylors antwoord daarop was haar derde album Speak Now, dat ze volledig in haar eentje schreef en hits, maar ook fanfavorieten als Long Live, Mean, Back To December en Enchanted opleverde. Doen wat ze volgens critici niet kon doen, zijn wat ze volgens haters niet kon zijn, bewijzen dat ze kon worden wie ze volgens haters nooit zou kunnen worden… dat werd haar motto, zoals ze zelf zegt in haar Billboard Woman of the Decade-speech. Toen ze tijdens haar Speak Now en RED-tijdperken constant in de roddelbladen stond vanwege flirts en flings, besloot ze het daten af te zweren en zich op zichzelf en haar vrienden te richten. Toen haar muziek te veel country-pop werd, besloot ze 380 graden te draaien en volledig over te stappen naar pop – wat leidde tot haar enorm publiekelijke, razend succesvolle 1989-tijdperk, waarin ze echter weer constant bekritiseerd werd om haar gepoch met beroemde vrienden, de bodyshaming in de pers leidde tot een eetstoornis en ze door een nare relatiebreuk ging. Bovendien was dat ook nog eens de periode waarin ze gechanteerd werd door Kanye West en Kim Kardashian, waardoor ze uit de gratie viel bij het grote publiek en tussen 2015 en 2017 – toen ze, alsof dat alles nog niet genoeg was, ook midden in een rechtszaak verwikkeld zat met de man die haar tijdens haar RED-tour had aangerand – nauwelijks de spotlights opzocht. Haar antwoord op mensen die haar afschilderden als uitgekookt, vilein en kwaadwillend? Het album reputation, waarmee ze zich de de rol van wicked witch vol trots toe-eigende, inclusief rode lippen, het woord shit in een songtekst en een iconische comebackvideo voor single Look What You Made Me Do waarin ze haar tanden liet zien en korte metten maakte met alle kritiek én met haar voorheen tot in de puntjes gepolijste imago. No further explanation, just reputation. Maken ze een slechterik van haar? Dan krijgen ze ook een slechterik. Maar ondertussen zat er onder dat laagje van keiharde, stoere killerlaagje zat tegelijkertijd een nieuw soort kwetsbaarheid, een verhaal over het vinden van échte liefde buiten de schijnwerpers, een verhaal over verliefd worden terwijl je bang bent dat je reputatie alles kapot zal maken, over leren te durven springen. Onder dat ”you want a snake, I’ll be a snake” zat een newfound, profound soort authenticiteit, een Taylor die het geen zier meer kon schelen wat mensen ervan vonden dat ze dronk, seks had en een beetje wild was. Geen gepolijst imago meer, en met reputation kwam er ook een einde aan constant willen bewijzen dat ze haar succes in goud waard was. reputation was het eerste hoofdstuk van haar échte verhaal, haar éigen verhaal.

Het album Lover, dat afgelopen augustus verscheen, was daar hoofdstuk twee van. Ook hier geen zorgvuldige marketingstrategie van een volmaakte publiciteitsmolen: gewoon pure oprechtheid. Tijdens het reputation-tijdperk en nog meer tijdens het Lover-tijdperk begon Taylor zich uit te spreken: over haar publieke standpunten, haar ervaringen met seksueel geweld, haar LGBTQ-activisme, haar strijd voor creatief eigenaarschap over haar muziekmasters, over de waarde die ze hecht aan een privéleven buiten de publiciteit, over de strijd van haar ouders tegen kanker… haar documentaire Miss Americana liet zien hoe ze werd geraakt door de publieke haat, hoe ze werd gevormd door de publieke opinie en hoe ze zichzelf heeft teruggevonden zonder de publieke aandacht, en over haar ontwikkeling als artiest. We kennen haar nog steeds als de zangeres die tijdens haar shows fans uitnodigt voor meet & greets, die fans uitnodigt voor intieme albumluistersessies, die geld doneert aan fans die krap zitten, die zichzelf talloze keren opnieuw heeft uitgevonden, die met haar teksten tekeningen schildert en hartsnaren weet te beroeren zoals maar weinigen dat kunnen, die records breekt en hitlijsten bestormt alsof het niets is, die één van de grootste en belangrijkste vrouwelijke artiesten van deze tijd is… maar we kennen haar ook als de Taylor die tijdens haar shows met inspiratiespeeches haar fans een hart onder de riem steekt, die gedichten schreef met titels als Why She Disappeared en The Trick To Holding On toen ze reputation uitbracht, die tijdens de Lover-release deluxeversies uitbracht met fragmenten uit haar dagboeken van de afgelopen 15 jaar, die zich keihard uitspreekt tegen seksisme en dubbele standaarden in de muziekindustrie, die andere artiesten alle steun geeft die ze zelf als beginnend artiest nauwelijks heeft gehad, die een feminist en activist in hart en nieren is, die de aandacht heeft gevestigd op #EducateYourself, die Easter eggs verstopt in haar social media-posts, optredens en video’s en geheime boodschappen in haar songteksten. We kennen haar niet als Swift of Taylor Swift, maar als Taylor, en de band die ze met haar fans heeft is uniek. Het is een band die de afgelopen jaren, sinds reputation, alleen nog maar sterker is geworden omdat Taylor zichzelf meer dan ooit durft te laten zien, maar vooral omdat ze meer dan ooit de boodschap geeft dat ze gelukkiger is dan ze ooit is geweest, tevredener dan ze ooit is geweest en dat ze oprecht rust en geluk heeft gevonden. Ze is niet meer de Taylor die grandioos grote shows gaf en elke dag op Instagram postte zonder dat mensen haar écht kenden, die intussen een eetstoornis had en werd uitgekotst door alles en iedereen behalve haar fans. Ze is niet meer de Taylor die giechelde en ”shut up and sing” beaamde toen het aan het begin van haar carrière ging over of ze zich politiek moest uitspreken. Dit is een Taylor die beter dan ooit weet wie ze is, waar ze voor staat, wat ze wil en wat ze waard is, die zichzelf pijnlijk goed kent en tot ongekende hoogtes is gegroeid, waardoor ze de beste artiest is die ze kan zijn. Het is een Taylor op wie we alleen maar ontiegelijk trots kunnen zijn als fans.

En als reputation het eerste hoofdstuk was van het verhaal van wie Taylor heeft kunnen worden toen ze zich terugtrok in de schaduwen en Lover het tweede hoofdstuk, waarin ze weer leerde dansen in het daglicht en luchtkastelen leerde bouwen van liefde en verliefdheid, dan is het vandaag aangekondigde album een derde hoofdstuk, dat in het teken staat van de rust en sereniteit en het oprechte geluk dat ze heeft gevonden. Vandaag is het een jaar geleden dat Taylor Lover-track The Archer uitbracht als promotiesingle: het nummer dat tot zover haar meest persoonlijke lied ooit is, een bombastische ballade over haar angst en onzekerheid, over wat ze heeft verloren en hoe moeilijk ze het daardoor vindt om vast te houden wat ze nu heeft of om te geloven dat wat ze nu heeft haar niet zomaar zal ontglippen. Het lijkt geen toeval dat op die jubileumdag van dat intens persoonlijke en kwetsbare en rauwe nummer de aankondiging komt van een folk/singer-songwriter/akoestisch album met de titel folklore.

folklore is een album van 16 nummers, geschreven én opgenomen tijdens de periode van isolatie en quarantaine in de afgelopen maanden. Het is, zoals ze het zelf beschrijft, een verzameling bevliegingen, mijmeringen, angsten en dromen, geschreven en geproduceerd in samenwerking met indierockband The National-frontman Aaron Dessner en folkzanger Bon Iver, die ook een duet met Taylor zingt op één van de tracks. Lana del Rey-meesterbrein Laura Sisk is één van de producers, en veel van de nummers heeft Taylor samen met de inmiddels geliefde Jack Antonoff (met wie ze onder andere fanlievelingen Sweeter Than Fiction, You Are In Love, New Year’s Day en The Archer maakte) geschreven. Ter ere van het heugelijke feit dat het Taylors achtste album is zijn er gedurende een week acht deluxeversies te koop, exclusief via haar website, elk met een ander artwork en een andere verzameling foto’s. Elke deluxeversie bevat bovendien dezelfde bonustrack.

Het is niet gek dat de aankondiging de Swifties – inclusief ondergetekende – haast een hartstilstand bezorgde: het is dan ook compleet uit de lucht komen vallen, vergelijkbaar met hoe reputation werd uitgerold. Eén van haar handelsmerken is dat ze haar albums bijna altijd groots aankondigde, met een gelivestreamde fanbijeenkomst inclusief de première van een video of een akoestisch optreden. Daarnaast is ze de koningin van teasers en hints en laat ze haar fans graag zelf uitvogelen wat er komt. Met reputation gebeurde dat niet: daar was in één klap een aankondiging voor. En ook nu heeft ze geen spelletjes gespeeld en er geen doekjes om willen winden: gewoon in één keer de titel, tracklist én het feit dat het album in Amerika om middernacht uitkomt – dat is morgenvroeg Nederlandse tijd. Tel daarbij op dat niemand op de kop af 11 maanden na Lover al een nieuw album had verwacht en de hysterie is compleet. Het is een heel erg singer-songwriter-esque move: geen gedoe met riedeltjes van releasen en touren, gewoon de muziek uitbrengen die aan je hartsnaren trekt. Eigenlijk precies zoals Ariana Grande deed toen ze vlak na sweetener ook thank u, next dropte. En zoals Taylor het zelf zegt: in deze tijd is er geen betere tijd dan het nu. Het is perfect: juist nu de wereld op zijn kop staat, willen we muziek die ons naar een andere wereld kan transporteren en waar we in kunnen vluchten.

Het lijkt erop dat dat met folklore perfect gaat lukken. Het is iets heel anders dan we misschien van Taylor verwachtten na Lover, maar dat zou ook best een reden kunnen zijn voor deze nieuwe richting. Nadat reputation noch Lover het bijster goed deden bij de Grammy’s wordt er op Reddit gespeculeerd dat Taylor weer terug wil naar het hart van haar songwriting, weer wil laten zien wat ze écht kan. Lover was volgens velen – ook al werd het door de critici alom bejubeld – te veel bubblegum pop en te weinig serieus: vooral leadsingle ME! werd niet goed ontvangen en ook daarvoor al werd Look What You Made Me Do afgekraakt. En het zou zomaar kunnen dat de afgelopen maanden voor Taylor een periode van bezinning zijn geweest, van reflectie, van niet zozeer bezig zijn met radiokillers als wel met de muziek die ze echt graag wil maken, muziek waarmee ze terug kan naar haar kern. Geen kwaad woord over reputation, want daar zitten tekstueel absolute meesterwerken bij – Dancing With Our Hands Tied, Delicate en Call It What You Want, bijvoorbeeld – en ook Lover heeft absoluut sublieme tracks als The Archer, Miss Americana & The Heartbreak Prince, Cornelia Street en It’s Nice To Have A Friend. Maar reputation was een conceptalbum voortgekomen uit een periode van haar leven die ze duidelijk achter zich heeft gelaten, zoals een slang zijn schubben afschudt, een periode waarin ze moest laten zien dat ze meer kon dan het van zich af laten glijden, en Lover was een commerciële ode aan blijdschap en verliefdheid. Prima, maar oprecht geluk is geen land van regenbogen en luchtkastelen: oprecht geluk gaat ook over kwetsbaarheid, over donkere momenten, over littekens en over groeien. Oprecht geluk gaat over momenten van sereniteit en rust en een gevoel van ”het is goed, ook als het niet goed gaat.”

Of dat is althans het gevoel dat de aankondiging van folklore geeft. De albumfoto’s, gemaakt door Beth Garrabrant, zijn absoluut schitterend, met Taylor in een rustieke setting tussen prachtige bomen, velden vol wilde bloemen en in vintage outfits. Het is prachtig, sprookjesachtig, alsof ze een feeënkoningin of vrijgevochten prinses is, alsof je naar een album met foto’s van honderd jaar geleden kijkt of naar een serie schilderijen van een vrouw die niemand te pakken krijgt terwijl iedereen haar wil kennen. En het is intiem, alsof ze zo in zichzelf gekeerd is dat ze haar hart en ziel kan zien – en het haar wel bevalt wat ze tegenkomt. De titel doet denken aan een verzameling van legendes, mythes en sprookjes over Taylors leven, deels waarheidsgetrouw en authentiek zoals alleen zij dat weet en deels verzonnen door anderen – en hoe goed past dat wel niet bij haar leven van de afgelopen tijd? Bovendien houdt het feit dat de titel én de tracklist in kleine letters is ook tevredenstellend veel steek: ook dat geeft de boodschap af dat ze compleet vrede heeft met waar ze staat, met wie ze is, met het verhaal dat ze vertelt en met de manier waarop ze dat vertelt… alsof ze de teugels in handen heeft en ze tegelijkertijd een beetje laat vieren.

1. the 1

2. cardigan

3. the last great american dynasty

4. exile (featuring bon iver)

5. my tears ricochet

6. mirrorball

7. seven

8. august

9. this is me trying

10. illicit affairs

11. invisible string

12. mad woman

13. epiphamy

14. betty

15. peace

16. hoax

17. the lakes (bonus track)

Ik geloof dat er nog nooit een Taylor-album is aangekondigd dat zoveel associaties, fantasieën en vlagen van dagdromen oproept. folklore doet enorm denken aan Safe & Sound, het geliefde nummer dat Taylor in 2012 uitbracht voor de soundtrack van The Hunger Games: van de esthetiek van de foto’s tot Taylors haar- en kledingstijl, alles voert je mee terug naar de heerlijke klanken van dat nummer. En dat niet alleen: het doet denken aan Birdy, aan Oh Wonder, aan The Civil Wars, aan Floence + the Machine, aan Lana del Rey, aan Billie Eilish’ eerdere werk. De tracklist is fantastisch: vooral het nummer met Bon Iver, the last great american dynasty, bad woman, epiphamy, invisible string en the lakes klinken veelbelovend en het is interessant wat ze heeft gedaan: track één, zeven en acht hebben het nummer in de titel, met august verwijzend naar de achtste maand bij nummer 8. Er is nog geen informatie over hoe lang de nummers zijn, maar het zou zomaar eens een verrukkelijk lang album kunnen worden. En over associaties gesproken: dit klinkt als een album met nummers à la Cornelia Street, Delicate, The Archer, Call It What You Want, New Year’s Day en It’s Nice To Have A Friend. Oftewel: het klinkt als RED 2.0, en dan vooral de RED van Sad Beautiful Tragic, de akoestische versie van State of Grace, de pianoversie van Holy Ground, van Begin Again en Starlight en The Lucky One. En het klinkt zó goed.

folklore is vanaf morgenvroeg beschikbaar op alle streamingdiensten, en dan is ook de video voor leadsingle cardigan te bekijken. De tekst daarvan klinkt nu al ontzettend goed en zo ontzettend anders dan alle leadsingles die ze hiervóór heeft uitgebracht, maar sowieso lijkt het erop dat met folklore een compleet nieuw tijdperk voor Taylor aanbreekt dat wel eens haar beste en mooiste ooit zou kunnen worden. Mijn hartsnaren vliegen alvast alle kanten op.

”But I knew you

Playing hide-and-seek and

Giving me your weekends

I knew you

Your heartbeat on the High Line

Once in twenty lifetimes

And when I felt like I was in an old cardigan

Under someone’s bed

You put me on and said I was your favorite”

1 Comment

Add Yours
  1. 1
    Laurie

    Ik ben echt net wakker, en ik heb nog niet kunnen luisteren. Ik doe dat straks lekker met een koptelefoon op. Maar ik baal er wel van dat de bonustrack alleen op cd beschikbaar is, want eigenlijk koop ik helemaal geen cd‘s meer. Ik luister echt bijna nooit meer cd‘s, ik stream alles. Maar goed, misschien ga ik dan toch een uitzondering maken voor The Lakes.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *